Uluslararası Sağlık Kuruluşları

Uluslararası Sağlık Kuruluşları

1948 yılında yayımlanan “İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi”, sağlık hizmetlerinden yararlanmayı bir insan hakkı olarak görmektedir. 1970 yılında geliştirilen bildirge, bu hakkın herkese sağlanabilmesi için ülkelerde sağlık örgütlerinin etkinliğinin artırılmasının önemini ortaya koymuştur. Ancak ülkelerin sağlık örgütlerinin çabaları, çoğu sağlık sorunlarını çözmede yeterli olmamış; bu durum sağlık alanında uluslararası işbirliğinin yapılması gerektiğini ortaya koymuştur. Böylece çeşitli alanlarda uluslararası sağlık hizmeti yapan kuruluşlar ortaya çıkmıştır.

IPHO ( INTERNATIONAL PUBLIC HEALTH ORGANIZATION-

Uluslararası Halk Sağlığı Örgütü )

Sağlıkla ilgili ilk uluslararası örgüttür. Kuruluşu ile ilgili olarak yapılan Roma Sözleşmesi uluslararası alanda yapılan ilk sözleşme olarak bilinir. 1907 yılında kurulmuştur ve merkezi Paris’tir. 1952 yılında kurucu üyelerin istifası ile kapanmıştır.

WHO (WORLD HEALTH ORGANIZATION-Dünya Sağlık Örgütü )

II.Dünya Savaşı’ndan sonra kurulmuştur. Birleşmiş Milletler sağlık sorunlarının çözümünün gereğine inanarak bu örgütü kurmuştur. Irk, milliyet, din ve cinsiyet ayrımı gözetmeksizin tüm insanları ve ulusları, en yüksek sağlık düzeyine ulaştırmak bu kuruluşun ilkelerinden birisi ve en önemlisidir. WHO’nun anayasa taslağı 1946‘da yapılırken resmi kuruluşu da 7 Nisan 1948‘dir. Merkezi Cenevre olup 200’ü aşkın üyesi bulunmaktadır. Ayrıca Avrupa, Güneydoğu Asya, Afrika, Doğu Akdeniz, Amerika ve Pasifik ülkeleri için bölgesel konseyleri ve kuruluşları vardır.

WHO’nun Görevleri:

·        Ülkelerin sağlık kuruluşlarını güçlendirmek

·        Bulaşıcı hastalıklarla savaşmak, aşı, serum ve ilaçlar sağlamak

·        Ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması konularında çalışmalar yapmak

·        Ruh sağlığına önem vermek

·        Temiz su kaynaklarından yaralanma konusunda planlar geliştirmek ve ülkelere destek vermek

·        Halk sağlığı eğitimi programları oluşturmak ve geliştirmek

·        Sağlıkla ilgili bilimsel araştırmalar planlamak, geliştirmek ve araştırmaları desteklemek

·        Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri geliştirmek

UNICEF (UNITED NATIONS INTERNATIONAL CHILDRENS EMERGENCY FUND

( Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu )

UNICEF, çocukların sağlık, beslenme, eğitim ve genel esenlik düzeyini yükseltmeye yönelik ulusal çabalara destek olmak amacıyla 11 Aralık 1945 tarihinde kurulmuştur. Merkezi New York ‘tadır.

UNICEF’ in Görevleri:

·        Kırsal bölgelere götürülecek ana-çocuk sağlığı programlarını hazırlamak

·        Köylerde sağlık personelini eğitmek, köylüyü sağlık tesislerini korumaya teşvik etmek

·        Doğum öncesi, sonrası beslenme ve aşılama konularında eğitimler yapmak

·        Öğretmenlerin yetiştirilmesine yönelik eğitimleri düzenlemek ve bu eğitimleri desteklemek

·        Okul yapımına ve ders kitaplarının basımına destek vermek

·        Aile planlaması programları düzenlemek

·        Beslenmeyle ilgili programları desteklemek ve yaygınlaştırmak

·        1951 yılında Türkiye ile teknik yardım esas sözleşmesi yapılmış ve 1960 yılında ülkemiz bu kuruluşun idari heyetine üye olmuştur.

UNESCO (UNITED NATIONS EDUCATION SCIENTIFIC AND CULTURAL

ORGANIZATIONS- Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu)

UNESCO, 1946 yılında eğitim, bilim ve kültür alanında uluslararası işbirliği sağlayarak dünya barışına katkıda bulunmak üzere kurulmuştur. Merkezi Paris ‘tedir.

UNESCO ‘nun Görevleri:

·        Dünyada okur-yazar oranını yükseltmek

·        Ülkelerin eğitim düzeylerini yükseltmek, uluslararası barışı gerçekleştirmek

·        Temel ve teknik eğitimde görev alacak öğretmenleri eğitmek

·        Önemli sanat olaylarını desteklemek.( Tiyatro, sinema, televizyon ve basın gibi sanatla ilgili iletişim araçlarının gelişmesi hakkındaki araştırmalara yardım etmek gibi).

·        Var olan kültür varlıklarını korumak

FAO (FOOD AND AGRICULTURAL ORGANIZATION OF THE UNITED NATIONS)

(Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü)

FAO, 1945 yılında kurulmuştur. Merkezi Cenevre‘dedir. İnsanların açlığına çare bulmak, beslenme düzeylerini yükseltmek, yeterli gıda üretilmesine katkıda bulunmak, gereksinimi olan ülkelere yardımda bulunmak amacı ile kurulmuştur. Türk Milli Gıda ve Tarım Örgütü 1949’da kurulmuştur. Bu kuruluşla işbirliği yaparak çok sayıda proje desteklemiştir.

FAO’nun Görevleri:

·        Gıda ve tarım ürünlerini etkileyen çevre kirliliği ile diğer uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak

·        Daha iyi ürün toplama ve depolama, tohum geliştirme konularında rehberlik etmek

·        Gelişmekte olan ülkelerdeki tarımla ilgili projeleri desteklemek

·        Tarım ve hayvancılık sektörüne zarar veren unsurlarla savaşmak

·        Dünyadaki balık üretimini artırmak için projeler hazırlamak

ILO (INTERNATIONAL LABOUR ORGANIZATION- Uluslararası Çalışma Örgütü)

ILO, bütün dünyada işçilerin çalışma koşulları ve yaşam düzeylerini geliştirmeyi amaçlar. ILO, ülkelerin çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmeye çalışır. Bu amaçla sosyal politikalar, iş gücü eğitimi ve kullanımı konularında teknik yardım sağlar.

UNEP ( UNITED NATIONS ENVIORNMENT PROGRAMME)

( Birleşmiş Milletler Çevre Programı )

UNEP, Birleşmiş Milletler kapsamındaki çevre koruma çalışmalarına yön veren ve bu çalışmalarda eş güdüm sağlamak için oluşturulmuştur (1973). Oluşturulan uluslararası gözlem sistemi, üye ülkelerin önemli çevre tehlikeleri konusunda bilgilenmesine ve gereken önlemleri almasına olanak sağlar.

UNDRO (OFFICE OF THE UNITED NATIONS DISEASTER RELIEF COORDINATOR) ( Birleşmiş Milletler Afetzedelere Yardım Kuruluşu )

UNDRO, doğal afetlere ve başka felaketlere uğrayan ülkelere yönelik uluslar arası yardım çalışmalarında eş güdüm sağlar. Doğal afetlere uğrama olasılığı bulunan bölgelerde stok oluşturarak ve doğal kaynakların etkin biçimde kullanılmasını sağlayarak üye ülkelerin afetlerle  avaştaki etkinliğini artırmaya çalışır.

UNDP (UNITED NATION DEVELEPING PROGRAMME)

( Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı )

Amacı ülkenin sosyal, ekonomik ve kültürel bakımdan kalkınmasına yardım etmektir.

RED CROSS (Kızıl Haç)

Amacı toplumun sağlık ve refahını yükseltmek ve onları mutlu kılmak ilkesini taşır. 1919 yılında Kızıl Haç dernekler birliği şeklinde kurulmuştur. Bu derneklerin kapanmasıyla birlikte 1982’de de Kızıl Haç olarak devam etmiştir. Sel, deprem, yangın gibi afetlere yardım eli uzatır. Kızılay ile aynı amacı taşır.

UNFPA (UNITED NATION FUND FOR POPULATION ACTIVITIES)

( Birleşmiş Milletler Nüfus Etkinlikleri Fonu)

UNFPA, nüfus ve aile planlaması gereksinimlerini karşılayacak kapasiteyi yaratmak, hükümetlere nüfus politika ve programları geliştirmede yardımcı olmak ve uygulamada mali yardımda bulunmak amacı ile kurulmuştur.

UNFPA’nın Görevleri:

·        Temel nüfus verilerinin derlenmesi ve değerlendirilmesi

·        Nüfus dinamiklerinin incelenmesi

·        Nüfus politikalarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi

·        Nüfus politikalarının uygulanması

·        Aile planlaması

·        İletişim ve eğitim

·        Özel programlar

·        Birden çok alanı ilgilendiren etkinlikler.

KIZILAY

1877’de Marko Paşa’nın başkanlığında “Yaralı ve Hasta Askerlere Muavenet Cemiyeti” adı altında bugünkü Kızılay Cemiyeti çalışmaya başlamıştır. Padişah Abdülhamit  daha sonraları bu cemiyetin adını “Osmanlı Hilali Ahmer Cemiyeti“ olarak değiştirmiştir. 1907’de Londra Toplantısı’nda Kızılay Cemiyeti’nin üyeliği kabul edilmiştir. Cumhuriyet’in ilanından sonra da adı “Türkiye Cumhuriyeti Kızılay Cemiyeti” olarak kabul edilmiştir. Merkezi Ankara’dadır. Amaçları: Savaş halinde gerekli personel ve araçları sağlayarak, gereken yerlere göndermek üzere yardım etmek,

·        Ani felaketler karşısında (yangın, deprem v.s.) gerek yurt içinde ve gerek yurt dışında yardım uğraşısında bulunmak,

·         Savaş ve barışta yardım edecek personeli yetiştirmek,

·        Ülkenin sağlık davası ile ilgilenmek ve bu alanda yardım etmek ,

·        Kızılhaç’a üye devletlere gereksinmeleri oranında yardım etmektir.